در این مجموعه

شاهد برنامه ریزی دین در موضوع احتکار خواهیم بود. 

الف) نگرش قرآن به احتکار 

« والذین یکنزون الذهب و الفضه و لا ینفقونها فی سبیل الله فبشرهم بعذاب الیم.»1 
آنهاکه از زر و سیم گنج می سازند و آنها را در راه خدا خرج نمی کنند، بعذابی دردناک مژده ده. 
این آیه به ضرورت حرکت بر اساس سیاست گذاری و خط مشی تعیین شده از سوی خداوند در امر گردش منافع و سرمایه و پول تصریح دارد. 

ب) نگرش روایات به احتکار: 
 
الف - روایات مبنائی و نگرشی: 

 
1 قال النبی (ص): من جمع طعاما یتربص به الغلاء اربعین یوماً فقد برء من الله و برء الله منه. 
پیامبر اکرم (ص) فرمود: هر کس گندمی را به قصد گران شدن آن، چهل روز احتکار کند از خدا بری و خدا از او بری است.2 

2 قال الامام علی (ع): الاحتکار داعیه الحرمان3 
حضرت علی (ع) فرمود: احتکار عامل محرومیت (بحران) است. 

 
3 قال الامام الصادق (ع): کل حکره تضر بالناس و تغلی السعر علیهم، فلا خیرفیها.4 
امام صادق (ع) فرمود هر احتکاری که به مردم زیان برساند و نرخ را بالا ببرد، در آن خیری نیست. 

 
4 قال علی (ع): ...و ذلک (احتکار المنافع، البضائع) باب و مضره للعامه5 
حضرت علی (ع) فرمود: این احتکار کالاها و مایحتاج مورد نیاز جامعه، برای همه مردم زیان دارد 

5 قال علی (ع): فی العهد الأشتری ... و ذلک (الاحتکار) ... عیب علی الولاه6 
حضرت علی (ع) در عهدنامه مالک اشتر: این احتکار عیبی است برای والیان (عوامل حاکمیت) و نشانه ناتوانی مدیریت آن هااست. 

6 قال علی (ع): من طبائع الأغمار، إتعاب النفوس فی الاحتکار7 

حضرت علی (ع) فرمودند: رنج رساندن به مردم از راه احتکار، از خصلت های مردم جاهل است. 

7 قال علی (ع): الاحتکار رذیله8 
حضرت علی (ع) فرمودند: احتکار رذیلت (پستی) است و از انحراف روانی سرچشمه می گیرد. 

8قال علی (ع): الاحتکار شیمه الفجّار9 
حضرت علی (ع) فرمودند: احتکار خصلت فاجران است. 

9 قال الامام علی (ع): کن موثر اولاتکن محتکراً10 
حضرت علی (ع) فرمود: سرمایه را به گردش بینداز نه اینکه آنرا حبس نمائی. 

10 قال النبی (ص): فیما رواه الامام الباقر (ع): أیما رجل اشتری طعاماً فکسبه اربعین صباحاً یرید به غلاء المسلمین، ثم باعه فتصدق بثمنه، لم یکن کفاره لما صنع11 
پیامبر اسلام ( ص ) فرمود: هر کس طعامی را بخرد و آنرا چهل روز نگاه دارد، تا مسلمانان را به گرانی دچار سازد، سپس کالای احتکار شده را بفروشد و بهای آنرا صدقه دهد، کفاره آنچه کرده است نخواهد بود. 

11 قال النبی (ص): اطلعت فی النار، فرأیت وادیاً فی جهنم یغلی، فقلت: یا مالک لمن هذا؟ قال لثلاثه: المحتکرین و المدمنین الخمر و القوادین12 
پیامبر اسلام (ص) : نگاهی به دوزخ افکندم، دره ای دیدم که می جوشید به مالک دوزخ گفتم: ای مالک این دره جای کیست؟ گفت جای سه گروه: محتکران، اشخاص دایم الخمر و دلالان زنا. 

این چند روایت مجموعه ی تعابیر مبنائی و نگرشی است که در منابع روائی شیعی و عامه یافت شد. این روایات در مقام تعیین جایگاه محتکر و کردار زشت و ناپسند احتکار است، 
احتکار، بر دین و دنیا محتکر زیان می رساند و همچنین احتکار ضرر جامعه و عیب حاکمان آن است و نشانه ضعف مدیریت آن ها است احتکار، خطا، پستی، شرارت و فجور است و شخص محتکر معصیت کار و معلون است و دارای انحراف روانی است و نیز احتکار گناهی جبران ناپذیر است.  

پی نوشتها: 
1 سوره توبه، آیه 34 
2 سفینه البحار، ج ، ص 291 
3 غررالحکم / 15 
4 دعائم الاسلام ،ج 2 ، ص 35 
5 نهج البلاغه / 1017 
6 نهج البلاغه / 1017 
7 غررالحکم / 304 
8 غرر الحکم / 13 
9 غررالحکم / 17 
10 غرر الحکم / 245 
11 وسائل الشیعه، ج 12،ص 314 
12 وسائل الشیعه، ج 12 ، 314 315