معنای اسم سوره ها :
بسم الله الرحمن الرحیم
1- فاتحه: گشاینده
2- بقره: گاو ماده
3- آل عمران: خانواده حضرت عمران علیه السلام
4- نساء: زنان
5- مائده: سفره و خوان غذا
6- انعام: احشام و چهار پایان
7- اعراف: جائى است میان بهشت و جهنم
8- انفال: غنائم ؛غنیمت
9- توبه: بازگشت
10- یونس: نام یکى از پیامبران
11- هود: نام یکى از پیامبران
12- یوسف: نام یکى از پیامبران
13- رعد: غرش آسمان و ابر
14- ابراهیم: نام یکى از انبیاء
15- حجر: نام سرزمین قوم ثمود
16- نحل: زنبور عسل
17- اسراء: حرکت شبانه
18- کهف: غار
19- مریم: مادر حضرت عیسى
20- طه: رمزى است خطاب به پیامبر اسلام صلی الله علیه وسلم
21- انبیاء: پیامبران
22- حجّ: قصد و آهنگ و نام یکى از عبادات اسلامى که از فروع دین است
23- مؤمنون: ایمان آوردگان
24- نور: روشنایی و روشنی
25- فرقان: جدا کننده
26- شعراء: شاعران
27- نمل: مورچه
28- قصص: قصّه
29- عنکبوت: نوعی حشره
30- روم: نام کشورى است
31- لقمان:نام مردی حکیم که اصلش حبشی بوده و در روزگار داود می زیسته است
32- سجده: سجده کردن
33- احزاب: حزب ها و گروه ها
34- سبا: نام شهری که بلقیس دختر هدهاد در کشور یمن، پادشاه آن بود. او به عقد حضرت سلیمان علیه السلام در آمد
35- فاطر: شکافنده، پدید آورنده
36- یس: از حروف رمز قرآن و خطاب به پیامبر
37- صافّات: به صفّ کشیده ها
38- ص: از حروف مقطع رمز
39- زمر: جمع زمره: گروه ها و دسته ها
40- مؤمن: ایمان آورنده
41- فصّلت: بخش بخش و فصل فصل شده
42- شورى: مشورت و هم فکرى و نظر خواهى
43- زخرف: زینت و زیور
44- دُخان: دود
45- جاثیه: به زانو افتاده
46- احقاف: نام سرزمین قوم عاد در نزدیکى یمن
47- محمّد: صلی الله عیله وسلم[نام پیامبر بزرگ اسلام
48- فتح: پیروزى
49- حجرات: حجره ها و اطاق ها
50- ق: از حروف رمز اوائل سوره ها
51- ذاریات: پراکنده کنندگان
52- طور: نام کوهی که حضرت موسی برای مناجات با خدا به آنجا رفت
53- نجم: ستاره
54- قمر: ماه
55- رحمن: بخشنده
56- واقعه: پیش آمد، حادثه
57- حدید: آهن
58- مجادله: گفت و گو و جَدَل
59- حشر: بیرون آمدن، بر انگیخته شدن
60- ممتحنه: زن امتحان شده
61- صفّ: ردیف و صفّ
62- جمعه: یکی ازایام هفته
63- منافقون: دو چهره ها
64- تغابن: گول خوردگى و حسرت و خسران
65- طلاق: رها ساختن و طلاق دادن زن
66- تحریم: حرام و ممنوع ساختن
67- ملک: فرمانروائى
68- قلم: وسیله نوشتن
69- حاقّه: آن چه سزاوار و مسلم و حقّ است
70- معارج : نردبان ها، رتبه هاى بالا برنده
71- نوح: از پیامبران بزرگ
72- جن: موجودى نامرئى با ویژگیهائى عجیب
73- مزمّل: گلیم به خود پیچیده
74- مدثّر: جامه به خود پیچیده
75- قیامت: برخاستن
76- دهر: روزگار، دوران
77- مرسلات: فرستاده شده ها
78- نبا: خبر
79- نازعات: آنها که از روى قوت مى کشند
80- عبس: چهره در هم کشید
81- تکویر: هم پیچیده شدن
82- انفطار: شکافته شدن
83- مطففین: کم فروشان
84- انشقاق: دو شقه شدن و شکاف برداشتن
85- بروج: برج ها
86- طارق: ستاره ظاهر شونده
87- اعلى: برتر
88- غاشیه: فرا گیرنده
89- فجر: سپیده دم
90- بلد: شهر
91- شمس: خورشید
92- لیل: شب
93- ضحى: نور و روشنائى
94- انشراح: گشاده شدن، وسیع شدن
95- تین: انجیر
96- علق: خون بسته، زالو، کرم
97- قدر: اندازه، سنجش، ارزش
98- بیّنه: دلیل روشن و حجت آشکار
99- زلزال: لرزش و زلزله
100- العادیات : دوندگان
101- قارعه: کوبنده
102- تکاثر: افتخار به زیادى ثروت و عزّت
103- عصر: زمان، بعد از ظهر، فشار و ...
104- همزه: عیب جو و طعنه زن
105- فیل: نوعی حیوان
106- ایلاف: الفت دادن
107- ماعون: ظرف غذا
108- کوثر: خیر فراوان
109- کافرون: کافرها
110- نصر: یارى
111- تبّت: شکسته باد
112- اخلاص : خالص کردن
113- فلق : صبح
114- ناس: مردم
سؤال 539: آیا گناهان در موجودات نیز اثر می گذارند؟ برای نمونه خسوف و کسوف نیز مربوط به اعمال بندگان است؟
جواب: هر پر کاهی که در ته چاهی حرکت می کند، موج بر می دارد و تا به آسمان ها اثر دارد. خداوند متعال می فرماید:
و لو ان اهل القری آمنوا و اتقوا لفتحنا علیهم برکت من السماء و الارض(707)
و اگر مردم آبادی ها ایمان آورده و به تقوا گرایند، قطعا برکاتی از آسمان و زمین بر ایشان می گشاییم.
از این آیه ی شریفه استفاده می شود که تقوا در جلب خیرات و نزول برکات، و گناهان در رفع و منع آن ها اثر دارند، بنابر این در کسوف خورشید و خسوف ماه نیز که از جمله خیرات و برکات هستند، اثر دارند. علمای نجوم نوشته اند: خسوف تا سه ماه در موجودات از قبیل نباتات و حیوانات اثر بد می گذارد و به حال آن ها ضرر دارد، چه رسد به گرفتگی خورشید با آن فوایدی که نور خورشید برای موجودات دارد.
سؤال 540: در دعای کمیل می خوانیم:
اللهم اغفرلی الذنوب التی تهتک العصم، اللهم اغفرلی الذنوب التی تنزل النقم.(708)
خداوندا! گناهانی را که پردها را می درد بر من ببخشای. خدایا، گناهانی را که عذاب ها را نازل می کند بر من بیامرز.
آیا از این جملات استفاده می شود که هر کدام از گناهان اثر خاصی دارند؟
جواب: بله، چنان که گناهان با هم فرق دارند، تبعات و آثار آن ها نیز فرق دارند، و هر گناهی اثر خاصی دارد که در دعا به بعضی از آن ها اشاره شده است.
سؤال 538: مراحل توبه چیست؟
جواب: توبه دو بازگشت از خداوند متعال به بنده و یک بازگشت از بنده به سوی خداوند سبحان است. نخست خداوند به بنده توبه و رجوع نموده و او را متوجه گناهش می کند، سپس بنده به سوی خداوند توبه و بازگشت می کند، آن گاه خداوند با مغفرت به سوی بنده رجوع نموده و توبه ی او را می پذیرد و او را می آمرزد. خداوند سبحان می فرماید:
لقد تاب الله النبی و المهجرین و الانصار... ثم تاب علیهم لیتوبوا ان الله هو التواب الرحیم(706)
به یقین خدا به پیامبر و مهاجران و انصار رجوع نمود... پس خدا به آنان توفیق توبه داد، تا توبه کنند، بی تردید خدا توبه پذیر و مهربان است.
سوال:
چرا امام زمان(ع) روز جمعه ظهور خواهند کرد؟
*پاسخ:
در بعضی از روایات اشاره شده است که ظهور در روز جمعه واقع میشود. در روایتی از امام صادق(ع) نقل شده است:
قائم ما اهل بیت، در روز جمعه ظهور میکند. و در برخی از روایات روز شنبه به عنوان روز ظهور ذکر شده است. در روایتی از امام باقر(ع) نقل شده است: قائم(ع) در روز شنبه که روز عاشورا است قیام میکند.برخی از محققین گفته اند که ممکن است این دو روز به دو مرحله از قیام حضرت اشاره داشته باشد. و برخی روایت روز جمعه را از لحاظ سند آن معتبر تر دانسته اند.
پس در مورد «روز ظهور» روایات مختلفی وجود دارد؛ برخی روز جمعه، بعضی روز شنبه و در بعضی دیگر روز عاشورا به عنوان روز ظهور مطرح شده است.البته بعضی از روایات قابل جمع است، برای مثال روز عاشورا روز شنبه هم باشد؛ چنان که در روایتی از امام باقر(ع) نقل شده است: «کأنی بالقائم یوم عاشورا یوم السبت قائماً بین الرکن و المقام»؛ «گویا قائم را میبینیم روز عاشورا ـ که روز شنبه است ـ بین رکن و مقام ایستاده است».(بحار الانوار، ج52، ص29، ج30).
شاید علت ظهور امام زمان در روز جمعه شرافت این روز در بین دیگر ایام هفته باشد.
از برخی روایت استفاده میشود چون پیامبر اکرم(ص) از نظر زمانی جلوتر از همه معصومان(ع) هستند، شنبه به او تعلق دارد و حضرت امام عصر(عج) عقبتر از همه است، لذا جمعه به او تعلق دارد. چون روز جمعه متعلق به آن بزرگوار است و روز بزرگی میباشد، ظهور حضرت در آن روز اتّفاق میافتد.
سیّد بن طاووس در کتاب جمال الأسبوع گفته است: ابن بابویه(ره) به طور مستند از شخصی به نام سقربن ابی دلف روایت کرده است: وقتی متوکّل عباسی، حضرت امام علی النقی(ع) را به سامرا طلبید و او را زندانی کرد رفتم که حضرت را زیارت کنم. عرض کرد: از رسول خدا(ص) روایت شده است: یابن رسول اللَّه لا تعادوا الأیّام فتعادیکم؛ با روزها دشمنی نکنید که با شما دشمنی خواهند کرد. معنای این حدیث را نفهمیدیم. لطفاً راهنمایی ام کنید.
حضرت فرمود: مراد از ایّام ما هستیم. شنبه به اسم حضرت رسول خدا است. یکشنبه امیرالمؤمنان. دوشنبه حسن و حسین(ع). سه شنبه به امام سجّاد و امام باقر و امام صادق(ع). چهارشنبه امام موسی کاظم و حضرت رضا و حضرت امام جوادالائمه و خود من. پنجشنبه به فرزندم امام حسن عسکری(ع) و جمعه متعلق به فرزند فرزندم حضرت مهدی امام زمان(عج) است.(محدث قمی، مفاتیح الجنان، ص 97، انتشارات نبوی)