سؤال 539: آیا گناهان در موجودات نیز اثر می گذارند؟ برای نمونه خسوف و کسوف نیز مربوط به اعمال بندگان است؟
جواب: هر پر کاهی که در ته چاهی حرکت می کند، موج بر می دارد و تا به آسمان ها اثر دارد. خداوند متعال می فرماید:
و لو ان اهل القری آمنوا و اتقوا لفتحنا علیهم برکت من السماء و الارض(707)
و اگر مردم آبادی ها ایمان آورده و به تقوا گرایند، قطعا برکاتی از آسمان و زمین بر ایشان می گشاییم.
از این آیه ی شریفه استفاده می شود که تقوا در جلب خیرات و نزول برکات، و گناهان در رفع و منع آن ها اثر دارند، بنابر این در کسوف خورشید و خسوف ماه نیز که از جمله خیرات و برکات هستند، اثر دارند. علمای نجوم نوشته اند: خسوف تا سه ماه در موجودات از قبیل نباتات و حیوانات اثر بد می گذارد و به حال آن ها ضرر دارد، چه رسد به گرفتگی خورشید با آن فوایدی که نور خورشید برای موجودات دارد.
سؤال 540: در دعای کمیل می خوانیم:
اللهم اغفرلی الذنوب التی تهتک العصم، اللهم اغفرلی الذنوب التی تنزل النقم.(708)
خداوندا! گناهانی را که پردها را می درد بر من ببخشای. خدایا، گناهانی را که عذاب ها را نازل می کند بر من بیامرز.
آیا از این جملات استفاده می شود که هر کدام از گناهان اثر خاصی دارند؟
جواب: بله، چنان که گناهان با هم فرق دارند، تبعات و آثار آن ها نیز فرق دارند، و هر گناهی اثر خاصی دارد که در دعا به بعضی از آن ها اشاره شده است.
سؤال 538: مراحل توبه چیست؟
جواب: توبه دو بازگشت از خداوند متعال به بنده و یک بازگشت از بنده به سوی خداوند سبحان است. نخست خداوند به بنده توبه و رجوع نموده و او را متوجه گناهش می کند، سپس بنده به سوی خداوند توبه و بازگشت می کند، آن گاه خداوند با مغفرت به سوی بنده رجوع نموده و توبه ی او را می پذیرد و او را می آمرزد. خداوند سبحان می فرماید:
لقد تاب الله النبی و المهجرین و الانصار... ثم تاب علیهم لیتوبوا ان الله هو التواب الرحیم(706)
به یقین خدا به پیامبر و مهاجران و انصار رجوع نمود... پس خدا به آنان توفیق توبه داد، تا توبه کنند، بی تردید خدا توبه پذیر و مهربان است.